متأسفانه همیشه اخباری از نقاط مختلف کشور به گوشمان می رسد که حیات وحش از طرف افرادی دچار نابودی می شود و به خطر می افتد.
شاید یکی از مهم ترین علتهای چنین اتفاقاتی نا آگاهی انسانها از اهمیت حیات وحش برای محیط زیست و زندگی مردم باشد. شاید مهمترین وظیفه ما در حفاظت از محیط زیست این باشد که در گام اول آگاهی مردم را نسبت به اهمیت حیات وحش افزایش دهیم. بهتر است برای افزایش این آگاهی ابتدا بدانیم به چه چیزی حیاط وحش می گویند. به طور کلی ، حیات وحش شامل همه گیاهان و جانورانی است که اهلی نیستند و انسانها در به وجود آمدن و رشد آنها نقشی نداشته اند. اما به طور خاص این مفهوم مربوط به تمامی مهره دارانی است که در اکوسیستم های طبیعی یا ساخته دست انسان که شبیه آن هستند زندگی می کنند. اهمیت حیات وحش را می توانیم در موارد زیر خلاصه کنیم:
یک) اهمیت بوم شناسی حیات وحش
حیات وحش جزئی از محیط بومی و زیست شناسی است که جانداران در آن زندگی می کنند و موجب ایجاد ثبات در اکوسیستم می شوند. برای ثبات و دوام محیط زیست لازم است برخی از مواد زائد و بیماری زا از بین بروند و یا رشد مجدد گیاهان نیاز به گرده افشانی است. جالب است بدانید که این ثبات و پایداری توسط حیات وحش و حیواناتی که در طبیعت هستند اتفاق می افتد. حیوانات از خوردن حشرات یا جانورانی که محیط زیست را به خطر می اندازند در سلامت آن نقش به سزایی دارند.
از طرفی بسیاری از زمین های روی کره زمین توسط حیوانات شخم زده شده و آماده رویش پوشش گیاهی می شوند. همچنین شکار حیوانات توسط حیوانات دیگر موجب می شود افزایش تعداد و جمعیت حیوانات به تعادل برسد و کره زمین پر از حیوانات یا حشراتی نباشد که حیات کره زمین و منابع آبی و خاکی و سلامت آن را به خطر بیاندازند.
دو) اهمیت اقتصادی حیات وحش
حیوانات از نظر اقتصادی برای کشورها بسیار سود آور هستند. در نظر بگیرید که بسیاری از گونه های جانوری در بازارهای جهانی تجارت شده و همین موجب کسب سود بالای حاصل از فروش این جانوران می شود. از طرفی ، فقط خرید و فروش زنده حیوانات حیات وحش نیست که اهمیت دارد. بلکه فروش گوشت ، پوست و بسیاری از اعضای بدن این حیوانات نیز در بازار رایج است و موجب تحرک اقتصادی در بازار می شود.
همچنین برخی محصولات این حیوانات به عنوان مثال تخم مرغ ، شیر و سایر فرآورده ها را می توان مثال زد که همگی اینها مورد خرید و فروش قرار می گیرند و سود زیادی از این طریق عاید افراد و کشورها می شود. علاوه بر این از حیوانات در حمل و نقل و بسیاری مشاغل دیگر استفاده می شود که نشان می دهد زندگی انسانها و محیط زیست تا چه حد با حیات وحش گره خورده است.
سه) اهمیت حیاط وحش از نظر گردشگری
نمی توان این مسئله را انکار کرد که حیاط وحش یکی از جاذبه های طبیعی و گردشگری هر منطقه جغرافیایی است. حیات وحش علاوه بر زیبایی و جذابیتی که برای هر منطقه ای ایجاد می کند به همین نسبت می تواند گردشگرانی را برای تفریح جذب کند. حیات وحش بهترین گزینه برای سپری کردن اوقات فراغت است. تحقیقات نشان داده افرادی که در مناطقی با جاذبه ها و حیات وحش طبیعی زندگی می کنند به لحاظ روانی و جسمی سالم تر از افرادی هستند که در مناطقی که از حیات وحش کمتری برخوردار است زندگی می کنند.
چهار) اهمیت حیات وحش از نظر تأمین داروهای پزشکی
سالهای سال است که انسانها علاوه بر تأمین منابع غذایی خود ز داروهایی که برای درمان امراض مختلف مفید است از طبیعت استفاده می کنند. علاوه بر اینکه از حیات و حش و محیط زیست برای تهیه داروهای شیمیایی استفاده می شود بلکه برای تهیه داروهای سنتی و در زمینه طب قدیمی بسیار کاربرد دارد.
در نهایت لازم است بدانیم ، مواردی که در این مقاله گفته شد تنها یک هزارم اهمیت حیات وحش در جنبه های مختلف زندگی بشر باشد. بنابراین جا دارد نگاهی عمیق تر و مسئولانه تر به حیات وحش و محیط زیست اطرافمان داشته باشیم.
انجمن حمایت از محیط زیست ایران